Prace dyplomowe to prace pisane przez studentów pod koniec studiów licencjackich, magisterskich bądź doktorskich. Jednym z ciekawszych zagadnień dotyczących ich pisania jest problem praw autorskich. Każda przeciętna osoba mniej więcej kojarzy, czym prawa autorskie są, jednak niewielu potrafi je wytłumaczyć. Poniżej krótka pomoc.
Prawa autorskie to zbiór praw, jakie autor jakiegoś dzieła posiada, które pozwalają mu na decydowanie o nim: sprzedawanie, udostępnianie, czerpanie z niego korzyści. Prawa autorskie możemy podzielić na osobiste i majątkowe. Te dwa pojęcia reguluje Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r.
Autorskie prawa osobiste w jednoznaczny sposób wskazują, kto jest autorem jakiegoś dzieła - w odniesieniu do prac dyplomowych będą to nazwiska konkretnych studentów, z którymi będziemy wiązali określoną treść. Prawa te są niezbywalne, co oznacza, że nie można się ich zrzec ani przenieść na inną osobę. Osobiste prawa autorskie obejmują również prawo autora do niedokonywania w jego dziele żadnych przekształceń czy przeinaczeń.
Inaczej sprawa ma się w przypadku zawierania umowy o dzieło z przeniesieniem praw autorskich - wówczas zawarcie umowy staje się równoznaczne z wyzbyciem się pretensji do dzieła, przedmiotu umowy. Oznacza to tak naprawdę zgodę na to, że nasze utwory mogą zostać zmienione, tudzież "podrasowane", w całości lub we fragmentach, a także sprzedane, skopiowane lub udostępnione w jakikolwiek sposób, choćby i nie był zgodny z naszą wolą.
Jeżeli chodzi o autorskie prawa majątkowe natomiast, zabezpieczają one interesy finansowe twórcy dzieła lub jego wydawcy. W założeniu generują one u autora lub osoby uprawnionej do korzystania z dzieła zyski z tytułu jego rozpowszechniania:
Odnosząc się natomiast do prac dyplomowych pisanych na koniec studiów I, II czy III stopnia przez dyplomantów, kwestia praw autorskich jest w nich dość delikatna i śliska. Łatwo jest bowiem, popełniając pracę naukową, popełnić plagiat, co szczególnie dotyczy piszących prace licencjackie oparte na kompilacji materiału ze źródeł bibliograficznych nie popartej żadnymi własnymi badaniami…